Повышая финансовую грамотность
О поправках в законодательство по регулированию онлайн-кредитования
Договор должен отвечать следующим требованиям:
- заемщиком является физическое лицо, не являющееся индивидуальным предпринимателем;
- заем выдается только в национальной валюте Республики Казахстан; - договор займа в обязательном порядке должен содержать годовую эффективную ставку вознаграждения, рассчитанную в соответствии с нормативным правовым актом Национального Банка Республики Казахстан;
- годовая эффективная ставка вознаграждения по договору займа не может превышать 100% от суммы выданного займа, в том числе в случае изменения срока возврата займа;
- размер неустойки (штрафа, пени) за нарушение обязательства по возврату суммы займа и (или) уплате вознаграждения по договору займа не может превышать 0,5 % от суммы неисполненного обязательства за каждый день просрочки, но не более 10% от суммы выданного займа в год;
- все платежи заемщика по договору займа, включая сумму вознаграждения, неустойки (штрафа, пени), комиссий и иных платежей, предусмотренных договором займа, за исключением предмета займа, в совокупности не могут превышать сумму выданного займа за весь период действия договора займа;
- индексация обязательства и платежей по договору займа с привязкой к любому валютному эквиваленту не допускается; - условия договора займа о размерах вознаграждения, неустойки (штрафа, пени), комиссий и иных платежей не могут быть изменены в сторону их увеличения.
Определено, что договоры займа, заключаемые с заемщиками – физическими лицами, не соответствующие установленным требованиям являются ничтожными. При этом нормы данной статьи, касающиеся расчета и размера годовой эффективной ставки вознаграждения будут введены в действие после принятия и введения в действие соответствующего постановления Правления НБРК, принятие которого ожидается в ближайшее время.
Таким образом, в случае несоответствия условий договора займа, заключенного после 16 июля 2018 года, любому из указанных требований, стороны договора вправе через суд признать такой договор недействительным.
При этом следует иметь в виду, что признание договора недействительным не освобождает должника от обязанности вернуть кредитору полученные по сделке деньги.
Дополнительно информируем о том, что Национальный Банк Казахстана не регулирует деятельность компаний, предоставляющих займы в рамках данной статьи Гражданского кодекса, в том числе через интернет (онлайн кредитование).
На сайте Национального Банка Казахстана в скором времени будет размещен калькулятор, который позволит самостоятельно рассчитывать годовую эффективную ставку вознаграждения по договору займа.
Для получения консультаций граждане могут обратиться в общественную приемную Костанайского филиала Национального Банка по адресу: г.Костанай, ул. Баймагамбетова, 195. Телефон для справок (714) 2 990919, 990920.
Если у Вас возникли дополнительные вопросы, просим Вас обращаться в Национальный Банк Казахстана посредством мобильного приложения «НБК Online». Ссылка для загрузки с Google Play Market: https://play.google.com/store/apps/details…; ссылка для загрузки с AppStore: https://itunes.apple.com/kz/app/nbkonline/id1134502211
Онлайн-кредиттеуді реттеу жөніндегі заңнамаға түзетулер туралы
2018 жылғы 16 шілдеден бастап ҚР Азаматтық кодексімен қарыз алушы жеке тұлғамен жасалатын, нысанасы туыстық белгілермен айқындалған ақша немесе зат болып табылатын қарыз шартының, егер мұндай шарт бойынша қарыз алушының міндеттемелерін орындауы қарыз есебіне ақша беру арқылы жүзеге асырылып, ал қарыз шартында көзделген сыйақы, тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл), комиссиялар мен өзге де төлемдер мөлшері мен төлемі ақшалай нысанда жүзеге асыралатын кездегі ерекшеліктері белгіленді.
Шарт мынадай талаптарға жауап беруге тиіс:
- дара кәсіпкер болып табылмайтын жеке тұлға қарыз алушы болып табылады;
- қарыз Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында ғана беріледі; - қарыз шартында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актісіне сәйкес есептелген жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі міндетті түрде болуға тиіс;
- қарыз шарты бойынша жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі қарызды қайтару мерзімі өзгерген жағдайда да берілген қарыз сомасының 100%-нан аспауға тиіс;
- қарыз шарты бойынша қарыз сомасын қайтару және (немесе) сыйақыны төлеу жөніндегі міндеттемелерді бұзғаны үшін тұрақсыздық айыбының (айыппұлдың, өсімпұлдың) мөлшері мерзімі өткен әрбір күн үшін орындалмаған міндеттеме сомасының 0,5%-нан аспайды, бірақ берілген қарыздың бір жылдағы сомасының 10%-нан артық емес; - қарыз нысанасын есептемегенде, сыйақы, тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл), комиссиялар және қарыз шартында көзделген өзге де төлемдер сомасын қоса алғанда, қарыз алушының қарыз шарты байынша барлық төлемдері жиынтығында қарыз шартының бүкіл қолданылу кезеңінде берілген қарыз сомасынан аспайды;
- қарыз шарты бойынша міндеттемелер мен төлемдерді кез келген валюта баламасына байланыстыра отырып индекстеуге жол берілмейді;
- қарыз шартының сыйақы, тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл), комиссиялар және өзге де төлемдер мөлшері туралы талаптары оларды ұлғайту жағына қарай өзгертілмеуге тиіс.
Қарыз алушы жеке тұлғалармен жасалатын, белгіленген талаптарға сәйкес келмейтін қарыз шарттары маңызсыз болатындығы белгіленген. Бұл ретте осы баптың жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесін есептеуге және мөлшеріне қатысты нормалары ҚРҰБ Басқармасының жақын уақытта қабылданады деп жоспарланып отырған тиісті қаулысы қабылданып, күшіне енгеннен кейін қолданысқа
Осылайша, 2018 жылғы 16 шілдеден кейін жасалған қарыз шартының талаптары көрсетілген талаптардың кез келгеніне сәйкес келмеген жағдайда, шарт тараптары сот арқылы мұндай шартты жарамсыз деп тануға құқылы.
Бұл ретте шартты жарамсыз деп тану борышкерді мәміле бойынша алынған ақшаны кредиторға қайтару міндеттерінен босатпайтынын атап өткен жөн.
Сонымен қоса Ұлттық Банк Азаматтық кодекстің осы бабы шеңберінде, оның ішінде интернет арқылы (онлайн кредиттеу) қарыз беретін компаниялардың қызметін реттемейтінін хабарлаймыз. Ұлттық Банктің сайтында жақын арада калькулятор орналастырылады, ол қарыз шарты бойынша жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесін өз бетінше есептеуге мүмкіндік береді.
Консультация алу үшін азаматтар Ұлттық Банктің Қостанай филиалы Қостанай қ., Баймағамбетов к-сі, 195 мекенжайындағы қоғамдық қабылдау бөлмесіне өтініш жасай алады. Анықтамалар үшін телефон (714) 2 990919, 990920. Егер Сізде қосымша сұрақтар туындаса, Қазақстан Ұлттық Банкіне «ҚҰБ Online» мобильдік қосымшасы арқылы өтініш жасауыңызды сұраймыз. Google Play Market-тен жүктеу үшін сілтеме: https://play.google.com/store/apps/details…; AppStore-дан жүктеу үшін сілтеме: https://itunes.apple.com/kz/app/nbkonline/id1134502211
Действия банков по взиманию с заемщиков комиссии за ведение ссудного счета неправомерны
Согласно Закону Республики Казахстан «О банках и банковской деятельности» (далее-Закон о банках) ставки вознаграждения и комиссии, а также тарифы за оказание банковских услуг устанавливаются банками самостоятельно.
К банковским услугам относятся банковские и иные операции, предусмотренные статьей 30 Закона о банках.
С 2011 года Законом о банках установлена обязанность банков в договорах банковского займа указывать полный перечень комиссий и их размеры, подлежащие взиманию в связи с выдачей займа, и запрет на одностороннее введение новых видов комиссий в рамках заключенного договора.
При этом какие-либо ограничения по перечню и наименованиям комиссий в связи с выдачей займа законодательством не были установлены.
В ходе проверки соблюдения банками требований законодательства, предъявляемых к договорам банковского займа, Национальным Банком были выявлены случаи указания в договорах и взимания комиссии за ведение ссудного счета (далее – КВСС).
В соответствии со статьей 27 Закона Республики Казахстан «О платежах и платежных системах» не являются банковскими счетами счета, по которым не производятся операции, указанные в данной статье, а также отражающие позиции бухгалтерского учета в банке или организации, осуществляющей отдельные виды банковских операций, лицевые счета (субпозиции), являющиеся компонентами балансового счета, в том числе ссудные счета.
Из вышеизложенного следует - КВСС не является комиссией, связанной с оказанием банковских услуг.
Национальным Банком совместно с заинтересованными государственными органами была проведена работа по оценке правомерности практики взимания КВСС.
По итогам данной работы действия банков по взиманию с заемщиков КВСС были расценены как неправомерные.
В этой связи, Национальным Банком в адрес банков были направлены письма о необходимости прекращения практики взимания КВСС.
Банкам было указано на то, что при установления фактов взимания КВСС Национальный Банк оставляет за собой право применения соответствующим мер, предусмотренных законодательством Республики Казахстан. Национальным Банком по выявленным в действиях отдельных банков нарушениям в части продолжения практики взимания КВСС были применены ограниченные меры воздействия в виде предписания прекратить взимание КВСС по действующим договорам банковского займа.
Для получения консультаций граждане могут обратиться в общественную приемную Костанайского филиала Национального Банка по адресу: г.Костанай, ул. Баймагамбетова, 195. Телефон для справок (714) 2 990919, 990920.
Банктердің қарыз алушылардан несие шотын жүргізгені үшін комиссиялар алу бойынша іс-әрекеттері заңсыз
«Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі –Банктер туралы заң) сәйкес сыйақы мөлшерлемелері мен комиссиялар, сондайақ банк қызметтерін көрсеткені үшін тарифтерді банктер дербес белгілейді. Банк қызметтеріне банктік және Банктер туралы заңның 30-бабында көзделген өзге операциялар жатады.
2011 жылдан бастап Банктер туралы заңда банктердің банктік қарыз шарттарында қарыз беруге байланысты алуға жататын комиссиялардың толық тізбесін және олардың мөлшерін көрсету міндеті және жасалған шарт шеңберінде комиссиялардың жаңа түрлерін біржақты тәртіппен енгізуге тыйым салу белгіленді.
Бұл ретте қарыз беруге байланысты комиссиялардың тізбесі және атаулары бойынша қандай да болсын шектеулер заңнамада белгіленбеген. Заңнаманың банктік қарыз шарттарына қойылатын талаптарын банктердің сақтауын тексеру барысында Ұлттық Банк шарттарда несие шотын жүргізгені үшін комиссиялар (бұдан әрі – НШЖК) алуды да көрсеткен жағдайлар анықталды.
«Төлемдер және төлем жүйелері туралы» ҚР Заңының 27-бабына сәйкес осы бапта көрсетілген операциялар жүргізілмейтін, сондай-ақ банктегі немесе банк операцияларын жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдағы бухгалтерлік есептің позицияларын көрсететін шоттар, баланстық шоттың құрауыштары болып табылатын жеке шоттар (қосалқы позициялар), оның ішінде несиелік шоттар банктік шоттар болып табылмайды.
Жоғарыда баяндалғанға орай - НШЖК банк қызметін көрсетуге байланысты комиссия болып табылмайды.
Ұлттық Банк мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп НШЖК өндіріп алу практикасының заңдылығын бағалау бойынша жұмыс жүргізді. Бұл жұмыстың қорытындысы бойынша банктердің қарыз алушылардан НШЖК-ні алу бойынша іс-әрекеттері заңсыз ретінде бағаланды.
Осы орайда, Ұлттық Банк банктердің атына НШЖК-ні алу тәжірибесін тоқтату қажеттілігі туралы хаттар жолдады.
Банктерге НШЖК-ні алу фактісі анықталған жағдайда Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тиісті шараларды қолдануға құқылы екендігі жөнінде ескертілді.
Ұлттық Банк НШЖК-ні алу тәжірибесін жалғастыруға қатысты кейбір банктердің ісәрекеттерінде анықталған бұзушылықтар бойынша қолданыстағы банктік қарыз шарттары бойынша НШЖК-ні алуды тоқтату ұйғарымы түрінде шектеулі ықпал ету шараларын қолданды.
Консультация алу үшін азаматтар Ұлттық Банктің Қостанай филиалы Қостанай қ., Баймағамбетов к-сі, 195 мекенжайындағы қоғамдық қабылдау бөлмесіне өтініш жасай алады. Анықтамалар үшін телефон (714) 2 990919, 990920.
Мобильное приложение «НБК Online»
Национальным Банком Казахстана запущено мобильное приложение «НБК Online», которое предназначено для оперативного взаимодействия населения с Национальным Банком по вопросам деятельности регулятора и защиты прав потребителей финансовых услуг.
Данное мобильное приложение представляет собой мессенджер наподобие популярного Whatsapp, Viber или Telegram. Приложение «НБК Online» доступно для скачивания на государственном и русском языках в магазинах AppStore и PlayMarket.
«НБК Online» позволяет решить сразу несколько задач. Во-первых, пользователь может задать вопросы по теме защиты прав потребителя финансовых услуг главному банку страны. Во-вторых, сохраняется полная конфиденциальность.
Интерфейс виртуального помощника очень удобен. На главной странице представлены основные разделы: «Банкноты и монеты», «Ипотечные кредиты», «Обменные операции», «Обслуживание в банках», «Платежи», «Работа банкоматов» и другие.
Для того чтобы направить обращение в «НБК Online», необходимо войти в соответствующий раздел, и ввести текст обращения. Сообщению будет дан порядковый номер, его примут в работу и предоставят ответ. Следует отметить, что ответы, направляемые «НБК Online», несут информационно - разъяснительный характер и не являются официальными ответами Национального Банка. Ответы на поступившие обращения будут предоставляться в рабочее время в соответствии с пользовательским соглашением. При необходимости получения официального ответа необходимо обратиться в Национальный Банк в соответствии с Законом РК «О порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц».
Еще одна полезная часть мобильного приложения "НБК Online" - новости. Здесь будет размещается лента постоянно обновляемых новостей и информации от Национального Банка. Это позволит держать казахстанцев в курсе последних новостей и важных событий в финансовой сфере.
Стоит отметить, что ссылка на скачивание данного приложения представлена на интернет-ресурсе и на официальных страницах Национального Банка в социальных сетях.
«ҚҰБ Online» мобильді қосымшасы
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі реттеушінің қызметі және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен өзара іс-қимыл жасау үшін халыққа ыңғайлы «ҚҰБ Online» мобильді қосымшаның іске қосылғанын жария етті.
Бұл мобильді қосымша көпшілікке таныс Whatsapp, Viber немесе Telegram мессенджерлеріне ұқсас бағдарламалық құрал. «ҚҰБ Online» қосымшасын AppStore және PlayMarket дүкендерінен мемлекеттік және орыс тілдерінде көшіріп алуға болады.
«ҚҰБ Online» бірнеше сұрақтарды шешуге мүмкіндік береді. Біріншіден, пайдаланушының елдің бас банкіне қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша сұрақ қойып, оған жедел түрде жауап алу мүмкіндігі бар. Екіншіден, бұл кезде толық құпиялылық қамтамасыз етіледі.
Виртуалды көмекшінің интерфейсі өте ыңғайлы. Басты парақшада негізгі бөлімдер ұсынылған: «Банкноталар және монеталар», «Ипотекалық кредиттер», «Айырбастау операциялары», «Банктердегі қызмет көрсету», «Төлемдер», «Банкоматтардың жұмысы» және т.б.
«ҚҰБ Online» қосымшасына өтініш жолдау үшін, сәйкесінше бөлімге кіріп, өтініштің мәтінін теру керек. Бұл хабарламаға реттік нөмір беріліп, кейін ол жұмысқа қабылданады. Қаралғаннан кейін өтініш берушіге жауап беріледі. Бұл орайда, «ҚҰБ Online» арқылы берілген жауаптар Ұлттық Банкінің ресми жауабы емес, тек ақпараттық-түсіндірме сипаты бар жауап екенін ескерту қажет. Пайдаланушы келісіміне сәйкес жауаптар бір тәулік ішінде беріледі. Демалыс және мереке күндері түскен сұрақтарға жауаптар келесі жұмыс күні ішінде беріледі.
Ресми жауапты алу қажет болғанда, «Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Ұлттық Банкке өтініш беру қажет.
ҚҰБ Online» мобильді қосымшасының тағы бір тиімді жері – бұл жаңалықтар. Бұл бөлімде Ұлттық Банкінің үнемі жаңартылып отыратын жаңалықтар және ақпараттар таспасы қосылған. Бұл өз кезегінде, қазақстандықтарды қаржы саласында болып жатқан маңызды оқиғалар мен соңғы жаңалықтар туралы хабардар болуына жолын ашады.
Осы қосымшаны көшіріп алуға арналған сілтеме интернет-ресурста және Ұлттық Банкінің әлеуметтік желілеріндегі ресми парақшаларында ұсынылған.
Нет комментариев. Ваш будет первым!
